جودو (JUDO) یک ورزش و هنر رزمی ژاپنی است که به پرتاب ها و کمی نیز تکنیک های خاک میپردازد.جودو به معانی راه نرمی، شیوه ظریف یا راه ملایمت و مدارا است؛ منشأ جودو، هنر جنگی تن به تن ساموراییها جوجوتسو با بیش از سه هزار سال تاریخ است و جودو نسخه ی ورزشی و بسیار لطیف تر جوجوتسو است. در سال ۱۸۸۲ توسط استاد جیگورو کانو پایهگذاری و به جامعهٔ ژاپن معرفی شد. استاندارد و مرکز فدراسیون جهانی جودو، سازمان کودوکان Kodokan جودو در شهر توکیو پایتخت ژاپن میباشد. جودو نخستین رشتهٔ رزمی است که در المپیک ۱۹۶۴ توکیو وارد بازیهای المپیک شد.
با اصطلاحات جودو آشنا شوید:
تاتامی : تشک مخصوص جودو
ری : تعظیم(به حالت ایستاده و یا نشسته)
سن سی : مربی – استاد
سن سی ری : تعظیم به طرف استاد
سیزا : نشستن
کریتس : برخاستن – بلند شدن
اوکمی : افت ایمن
مائه اکمی : افت به جلو
اوشیرو اکمی : افت به عقب
یوکو اکمی : افت به طرفین – افت به پهلو
مای ماواری اکمی : غلتیدن – سقوط بصورت غلتیدن
شومن ری : تعظیم به طرف مقابل
یامه/ماته : تمام کنید-دست نگه دارید
هاجیمه : شروع کنید
میگی : راست
هیداری : چپ
کیو : شاگرد
کوزوشی : برهم زدن تعادل حریف
هاپونو کوزوشی : برهم زدن تعادل حریف در ۸ جهت
جودوگی : لباس جودو
دوجو : سالن جودو
اوتاگای ری : احترام به یکدیگر
آیسکوداچی : خبر دار
مان مائه : به طرف جلو
مائو شیرو : به طرف عقب
هیداری مای سین : به طرف چپ
میگی مای سین : به طرف راست
میگی مان مائه : به طرف جلو و زاویه راست
هیداری مان ئمائه : به طرف جلو و زاویه چپ
میگی مائو شیرو : به طرف عقب و زاویه راست
هیداری مائو شیرو : به طرف عقب و زاویه چپ
شی ذن هون تای : حالت اصلی طبیعی ایستادن
جی-گون هون تای : حالت اصلی ایستادن تدافعی
جودو : روش ملایمت
جودوکا : هنرجوی جودو
شین تای : حرکت به جلو ، عقب و پهلوها
تای ساباکی : تغییر جهت دادن
مای ساباکی : تغییر جهت با بردن پا به پهلو
اوشیرو ساباکی : تغییر جهت با بردن پا به عقب
مای ماواری ساباکی : تغییر جهت با چرخش پا به جلو
اوشیرو ماواری ساباکی : تغییر جهت با چرخش به عقب
آیومی آشی : راه رفتن معمولی به جلو و عقب
تسوکی آشی : حرکت با جلو بردن یک پا و قرار گرفتن پای دیگر در پشت
اوکه : دریافت کننده فن
توری : مجری فن
اوچی کومی : نفوذ به درون بدن حریف همرا با برهم زدن تعادل حریف
رندوری : تمرین آزاد
مکسو : نگریستن به خویشتن(تمرکز)
کایته : عوض کنید-بر عکس
کاتا : فرم
ناگه وازا : تکنیکهای پرتابی
گهتامه وازا-نه وازا : تکنیکهای گلاویزی
آتمی وازا : تکنیکهای ضربه ای
تاچی وازا : تکنیکهای ایستادن
سوتمی وازا : تکنیکهای از پشت
ماسوتمی وازا : تکنیکهای خوابیده به پشت
یوکو سوتمی وازا : تکنیکهای خوابیده به پهلو
ته وازا : تکنیکهاد دست
کوشی وازا : تکنیکهای مفصل رانی یا پا
آشی وازا : تکنیکهای پا یا ساق پا
شیوه پیروزی در مسابقات جودو
در مسابقات جودو کسب امتیاز به دو شکل اجرای فنون در حالت تاچی وازا(سرپا) و اجرای فنون در حالت نی وازا (خاک) صورت می گیرد. هر یک از دو جودوکا که در طی مسابقه موفق به اجرای فن در یکی از این دو حالت گردد در صورت دستیابی به امتیاز کامل یا ایپون مسابقه را به نفع خود پایان خواهد داد . در صورتی که جودوکا از فنون تاچی وازا استفاده نماید داور بسته به شیوه زمین خوردن حریف یکی از امتیازات یوکو ، وازاری یا ایپون را به اجرای کننده فن (توری) خواهد داد .
اگر به هر شکل ممکن (مثلاً پس از اجرای فن) دو جودوکا به زمین بیافتند و یکی از دو مبارز بتواند حریف را در حالت خاک یا همان نی وازا (به طوری که پشت حریف به تشک تماس داشته باشد و بر حریف کاملاً مسلط باشد) مهار نماید، داور بسته به مدت زمانی که حریف در حالت خاک است به اجرای کننده فن امتیاز خواهد داد . اگر مجری فن برای مدت 24 ثانیه بتواند حریف خود را در خاک نگه دارد بازی با امتیاز کامل ایپون به پایان خواهد رسید.
محاسبه امتیازات در جودو
در این ورزش سه نوع امتیاز وجود دارد:
- یوکو (Yuko)
- وازاآری (Waza-ari)
- ایپون (Ippon)
یوکو امتیاز معادل 1 امتیاز و وازاآری معادل 10 امتیاز است. ایپون نیز امتیاز کامل یا ضربه فنی محسوب شده و کسب این امتیاز باعث برد و پایان مسابقه میشود. کسب دو امتیاز وازاآری در طول مسابقه نیز معادل امتیاز ایپون و پایان مسابقه است.در حالی که امتیازات یوکو با هم جمع نمیشوند.و امتیازات بر اساس ارزش فنی تکنیک اجرا شده است.
جدول آزمون کمربند جودو
| Q 7 (سبز) | Q8 (نارنجی) | Q9 (زرد) |
| فنون قبلی، تای سا باکی، اوکی می ها | فنون کیو 9 | وضع لباس و بهداشت |
| دی آشی هارای | نای سا باکی، او کی می ها | ادای احترام، نشتن و برخاستن |
| گوشی گوروما | تای اواوتوشی | ایستادنها و راه رفتنها |
| موروته سئوی ناگه | اوکی گوشی | کومی کاتا، هاپولو کوزوشی |
| تو مو ای ناگه | اوچی گاری | اوکه می ها |
| کا می شی هو گا تا مه | کاتاگاتامه | اوگوشی |
| کوزوره کامی شیهو گا تا مه | یو کوشی هو گاتامه | اوسوتو گاری |
| تاته شیهو گاتامه | هاداکا جیمه | ایپون سئوی ناگه |
| اجرای فنون با درک تای ساباکی | اجرای فنون با درک تای ساباکی | کسا گاتامه |
| اجرای فنون فوق در حال حرکت | اجرای فنون فوق در حال حرکت | اوشیرو کسا گاتامه |
| اجرای حرکات پایه نه وازا | اجرای حرکات پایه نه وازا | کوزورو کسا گاتامه |
| ورود به نه وازا | ورود به نه وازا | یاکسو کورندوری |
| 3 شیایی | رندوری |
| Q4 (بنفش) | Q 5 (بنفش) | Q 6 (سبز) |
| فنون قبلی | فنون قبلی | فنون قبلی، تای سا باکی، اوکی می ها |
| هیزا گوروما | موروته گاری | اوچی گایش |
| آکوری آشی بارای | تانی اوتوشی | کاتا گوروما |
| هانه ای گوشی | تسوری کومی گوشی | هارای گوشی |
| کی بی سو گایش | سئوی اوتوشی | کوچی گاری |
| سو کوی ناگه | ساسائی تسوری کومی آشی | نامی جوجه جیمه |
| اوچی ما تا | کوچی گایش | کاتا ها جیمه |
| اوشیرو گوشی | آکوری اری جیمه | اوزه هیشی جوجی گاتامه |
| گیاکو جوجی جیمه | کاتا جوجی جیمه | اجرای فنون با درک تای ساباکی |
| اوده هیشیگی هیزا گا تا مه | اوده گارامی | اجرای فنون فوق در حال حرکت |
| اجرای فنون با درک تای ساباکی | اجرای فنون با درک تای ساباکی | اجرای حرکات پایه نه وازا |
| ترکیب و ضد حمله درحرکت(ناگه وازا) | ترکیب و ضد حمله در حرکت(ناگه وازا) | ورود به نه وازا |
| اجرای حرکات پایه وترکیب وضد حمله و فرار از نه وازا | اجرای حرکات پایه وترکیب وضد حمله و فرار از نه وازا | 4 شیایی |
| 4 شیایی | 4 شیایی |
| Q 1 (قهوهای) | Q 2 (قهوهای) | Q 3 (قهوهای) |
| فنون قبلی | فنون قبلی | فنون قبلی |
| سوتوماکی کومی | کوسو تو گا که | اوبی او تو شی |
| کوچی کی تا اوشی | اوچی ماتا ماکی کومی | کوسو تو گاری |
| اوکی وازا | سوده تسوری کومی گوشی | اوتسوری گوشی |
| اوسوتو گایش | او کی اوتوشی | تاوارا گایش |
| اوچی ماکی کومی | تسوبامی گایش | هانه ای گوشی گایش |
| اوسوتو اوتوشی | سومی گایش | آشی گوروما |
| سان کاکو جیمه | هارای گوشی گایش | اوچی ماتا گایش |
| تسوری گوشی | سوده گوروما جیمه | ریوته جیمه |
| اوده هیشیگی آشی گاتامه | اوده هیشیگی ته گاتامه | اوده گاتامه |
| تکنیک آشی وازا ناگه نو کاتا | اوده هیشیگی واکی گاتامه | تسو کومی جیمه |
| اجرای فنون با درک تای ساباکی | کاتاجیمه | سه تکنیک ته وازا از ناگه نو کاتا |
| ترکیب و ضد حمله در حرکت(ناگه وازا) | تکینک گوشی وازا از ناگه نو کاتا | اجرای فنون با درک تای ساباکی |
| اجرای حرکات پایه وترکیب وضد حمله و فرار از نه وازا | اجرای فنون با درک تای ساباکی | ترکیب و ضد حمله در حرکت(ناگه وازا) |
| ترکیب و ضد حمله در حرکت(ناگه وازا) | اجرای حرکات پایه وترکیب وضد حمله و فرار از نه وازا | |
| اجرای حرکات پایه وترکیب وضد حمله و فرار از نه وازا | 5 شیایی |
درجات فنی جودو
ورزشکاران این رشته درجات با شروع از Q۱۰ یا همان کمربند سفید با طی مراحل Q۹ تا Q۱ کمربندهای زرد و نارنجی و سبز و بنفش و قهوهای به درجهٔ دان یا کمربند مشکی میرسند و تا دان 10 ادامه میابد.
فنون جودو (به ژاپنی 武道 – به انگلیسی Judo)
اوکِمی وازا: فنون افت
- مای ماواری اوکِمی: افت غلتشی
- مائه اوکِمی: افت جلو
- اوشیرو اوکِمی: افت به پشت
- یوکو اوکِمی: افت به پهلو
- هگوری یوکو اوکِمی : افت پهلو برعکس
ناگه وازا: فنون پرتابی
ته وازا: فنون پرتابی دست
- ایپون سئوی ناگه
- کاتا گوروما
- کیبیسو گائِشی
- موروته گاری
- اوبی اوتوشی
- موروته سئوی ناگه
- سئوی اوتوشی
- سوکی ناگه
- سومی اوتوشی
- تای اوتوشی
- اوچی ماتا سوکاشی
- اوکی اوتوشی
- یاما آراشی
- کوچی گائِشی
- کوچیکی تااوشی
- ته گوروما
- اِری سئوی ناگه
کوشی وازا: فنون پرتابی کمر
- داگی آگه
- هانه گوشی
- هارای گوشی
- کوشی گوروما
- او گوشی
- سوده تسوریکومی گوشی
- تسوری گوشی
- تسوریکومی گوشی
- اوکی گوشی
- اوشیرو گوشی
- اوتسوری گوشی
- اوشیرو گوروما
آشی وازا: فنون پرتابی پا
- آشی گوروما
- دِ آشی هارای
- هانه گوشی گائِشی
- هارای گوشی گائِشی
- هارای تسوریکومی آشی
- هیزا گوروما
- کوسوتو گاکه
- کوسوتو گاری
- کوچی گاری
- او گوروما
- اوکوری آشی هارای
- اوسوتو گائِشی
- اوسوتو گاری
- اوسوتو گوروما
- اوسوتو اوتوشی
- اوچی گائِشی
- اوچی گاری
- ساسائه تسوریکومی آشی
- تسوبامه گائِشی
- اوچی ماتا
- اوچی ماتا گائِشی
- تومای ناگه
- دِ اشی بارای
مای سوتمی وازا: فنون پرتابی خود انداز به جلو
- هیکیکومی گائِشی
- سومی گائِشی
- تاوارا گائشی
- توموئه ناگه
- اورا ناگه
یوکو سوتمی وازا: فنون پرتابی خود انداز به پهلو
- داکی واکاره
- هانه ماکیکومی
- هارای ماکیکومی
- کانی باسامی
- کاوازا گاکه
- اوسوتو ماکیکومی
- سوتو ماکیکومی
- تانی اوتوشی
- اوچی ماکیکومی
- اوچی ماتا ماکیکومی
- اوکی وازا
- یوکو گاکه
- یوکو گوروما
- یوکو اوتوشی
- یوکو واکاره
- تاما گوروما
- اوده گائِشی
- یوکو توموئه ناگه
گاتامه وازا: فنون خاک
اوسایکومی وازا: فنون میخکوب کردن
- کامی شیهو گاتامه
- کاتا گاتامه
- کِسا گاتامه
- کوزوره کامی شیهو گاتامه
- کوزوره کِسا گاتامه
- تاته شیهو گاتامه
- یوکو شیهو گاتامه
- اورا گاتامه
- اوکی گاتامه
- اورا کِسا گاتامه
- اوشیرو کِسا گاتامه
- سانکاکو گاتامه
شیمه وازا: فنون خفه کردن
- دو جیمه
- اورا جوجی جیمه
- گیاکو جوجی جیمه
- نامی جوجی جیمه
- کاتا جوجی جیمه
- کاتا ته جیمه
- هاداکا جیمه
- کاتا هاجیمه
- اوکوری اری جیمه
- ریو ته جیمه
- سانکاکو جیمه
- سوده گوروما جیمه
- تسوکومی جیمه
- جیگوکو جیمه
- اورا جوجی جیمه
کانسِتسو وازا: فنون قفل کردن مفصل
- آشی گارامی
- اوده گارامی
- آشی گاتامه
- هارا گاتامه
- هیزا گاتامه
- جوجی گاتامه
- سانکاکو گاتامه
- ته گاتامه
- اوده گاتامه
- واکی گاتامه
- آشی دوری گارامی
- هیزا هیشیگی
- آشی هیشیگی
- سانکاکو گارامی
🥋 باشگاه جودو پیامبر اعظم (ص)
